De weg naar pensioen is geplaveid met gaten en polissen

De politiek maakt zich sinds kort druk om mijn pensioen. Dat is op zich aardig maar het rare is dat ze dat doen omdat ik een eenmanszaak ben/heb, beter bekend als zzp.

Ik sta er alleen voor, zakelijk gezien dan, en dat betekent dat ik over heel veel dingen zelf kan beslissen. Hoe vroeg of laat ik begin met werken, hoeveel uren ik daarin steek op een dag, welke werkzaamheden ik wel of niet doe en hoeveel geld ik daarvoor vraag aan mijn klanten.
En gelukkig mag ik ook zelf nadenken over hoe ik mijn inkomen regel als ik ziek ben of oud. Voor het eerste heb ik een buffer en een broodfonds, voor het tweede heb ik diverse potjes met geld waar ik vanaf mijn pensioengerechtigde leeftijd (zoals het er nu naar uitziet wordt dat 67) uit kan putten.

Dat het diverse potjes zijn komt niet door mijn zzp-erschap. Dat komt omdat ik regelmatig van baas ben gewisseld.
In mijn eerste baan werd mijn salaris betaald voor de rijksoverheid en mijn pensioengelden kwamen dan ook terecht bij het ABP. Die eerste baan duurde zo’n twaalf jaar, voor een groot deel in deeltijd doordat ik daarnaast een baan als moeder kreeg. Eind jaren negentig stapte ik over naar het bedrijfsleven en dit keer werd mijn salaris betaald door een softwarebedrijf uit Canada. Die vonden de standaard arbeidsvoorwaarden, inclusief diverse premies en verlofdagen, riant en pensioen was je verantwoordelijkheid. Als intussen alleenstaande ouder met alleen minimale kinderalimentatie was ik allang blij dat dankzij meer uren en een hoger salaris de huursubsidie en anderen regelingen wegvielen. Dat betekende wel dat mijn netto-inkomen maar mondjesmaat omhoog ging. De betaalde BSO verving het systeem van wederzijdse kinderopvang met een vriendin en mijn vrije middag was weer echt vrij. De spaarbuffer groeide weer een beetje maar pensioen was ver-van-mijn-bed.

De Canadese werkgever werd een Amerikaanse en pensioen bleef een privé-kwestie. Na een paar jaar kwam daar verandering in met een zogenaamde C-polis: samen met je werkgever inleggen voor je pensioen en mocht je van werkgever veranderen dan nam je de polis gewoon mee.
In theorie prachtig maar de volgende werkgever regelde niets aan pensioen en de werkgever daarna begon wel een regeling maar bij een andere verzekeraar.

Toen ik als zelfstandige begon had ik dus al polissen van het ABP, van Zwitserleven en van Interpolis. Met daar tussenin behoorlijke gaten.
Twee jaar geleden won ik duur betaald financieel advies in en dat resulteerde in een bankspaarsysteem: maandelijks een bedrag apart zetten en regelmatig omzetten in langlopende deposito’s. Keurig geregeld. Tot de betreffende bank na een jaar stopte met dit systeem. Weer een duur advies later heb ik nu een ander bankspaarsysteem.

Intussen kreeg ik van de kleinere pensioenpolissen een aanbod tot afkoop. Qua overzichtelijkheid leek me dat wel handig. De fiscus ook: het bedrag kan je blijkbaar niet doorsluizen naar een andere pensioenregeling zonder inkomstenbelasting te betalen. Kassa dus. Veertig procent van dat spaargeld is weg, de rest staat op een rekening waar ik weer belasting over mag betalen als ik er straks van moet leven.

Er is nu wel een ZZP-pensioen. Dat klinkt prachtig maar zover ik het kan bekijken is ook gewoon een spaarrekening waar je pas vanaf je 67e aan mag komen. Het mooie van een ‘echt’ pensioen is dat het een bepaald inkomen garandeert (min of meer) voor de rest van je leven. Of je nu 68 of 98 wordt. Dat gaat niet op voor het zzp-pensioen of voor mijn spaargeld.

Ik klaag niet, ik vind het prima dat ik straks moet kunnen leven van AOW en wat ik opzij heb gezet.

Een discussie over pensioen? Prima. Maar dan over ons allemaal. En uitgaande van de realiteit van deeltijdwerkers, overstappers, werkloosheid, sabbaticals, zorgverlof en andere veranderingen in het werkende leven.

Vroeg

Vandaag was zo’n dag. Vroeg op moeten voor een training die om zeven uur ’s ochtends begint in Veenendaal. De telefoon buzzt op het nachtkastje. Ik sta op na een veel te korte nacht waarin mijn hoofd ook nog eens extra druk was (gevolg van twee vergaderingen op het eind van de dag en pas tegen half twaalf thuis zijn).

Opstaan, douchen, aankleden, haar drogen, telefoon pakken.
En dan zien dat het pas kwart voor zes is. Toch zeker een half uur te vroeg.
Het was niet de wekker die afging maar een alarmpje in de agenda voor het buitenzetten van de vuilnisbak. Vorige week voor het hele jaar er ingepland om af te zijn van de wekelijkse vraag: groen of grijs?

Bij de training moet ik eerder weg want er stond al een veel eerder gemaakte afspraak in Zeist op het programma. Om tien uur. Dacht ik. Tot het alarm in de agenda afging als waarschuwing voor mijn afspraak om half tien. Ai.

Iets eerder weggeslopen, keurig op schema met volgens TomTom een aankomsttijd van half tien. Tot de spoorwegovergang bij Driebergen. Iets te laat dus maar gelukkig maar een paar minuten.

’s Middags nog een afspraak. Ik rij keurig op tijd weg en kom nog keuriger op tijd aan. Iets te vroeg zelfs. Nou ja, iets te vroeg? Een hele dag te vroeg blijkt. Morgen een nieuwe kans.

Maar eerst vanavond bijtijds mijn bed in. Lekker vroeg.

De leukste en de handigste

Geen terugblik zonder lijstjes. De kranten wemelen al weer van de overzichten met top 5’s, 10’s en 20’s. De ergste, de grootste, de slechtste en de mooiste van 2012. Dit zijn mijn lijstjes, in willekeurige volgorde maar ze zijn bijna allemaal werkgerelateerd.

Mijn leukste netwerken
1. Broodfonds Wikistad – dit kleinschalige, sociale systeem waarbij zelfstandige ondernemers elkaar verzekeren van ‘brood op de plank’ in het geval van langdurige ziekte. Een alternatief voor de bureaucratie van de AOV. Vol idealisme en enthousiasme ingestapt eind 2011 en in 2012 zijn mijn medeleden een verrijking geworden van mijn netwerk. Omdat het leuke en sociale mensen zijn en omdat ze vaak op hele andere vlakken actief zijn en mij daarmee een in kijkje geven in voor mij nieuwe werelden. Van politieke junkies tot boekenschrijvers, van films tot geestelijke gezondheidszorg, van gezondheidseducatie tot reïntegratie en het nieuwe werken.
2. BNI – dat staat voor Business Networking International en is een zakelijke netwerkorganisatie. Heel Amerikaans van opzet met chapters, trainingen en ranglijsten maar wel met het uitgangspunt: ‘geven loont’. Iedere week een ontbijtsessie waarbij we elkaar aan contacten, werk en omzet helpen. Mijn mede-leden in Zeist maken het iedere week weer de moeite waard om extra vroeg op te staan: allemaal enthousiaste professionals en ondernemers, met allemaal onze eigen expertises en netwerken. Maar bovenal aardige en leuke mensen.
3. Open Coffee Zeist – ze mogen wel eens genoemd worden: Jannetta Dorsman en René Hoksbergen van Woningadviseurs. Zij stellen iedere eerste woensdag hun kantoor ter beschikking voor mede-ondernemers die elkaar willen ontmoeten. Koffie, thee en stroopwafels maken de gastvrijheid compleet. Soms zijn er veel bezoekers, soms wat minder maar voor een vanuit huis werkende ZZP-er zoals ik is het een aardige manier om bij te praten.

Mijn handigste app’s op de iPad en telefoon
1. Evernote – een systeem om notities te maken en op te bergen in mappen. Handig op de iPad, iPhone en op de laptop maar het mooiste is dat alles meteen synchroniseert. Alle aantekeningen, teksten, ingescande bonnetjes, geluidsopnames of foto’s zijn altijd en overal beschikbaar. Een vergadering thuis voorbereiden op de laptop en later op het gemeentehuis mijn aantekeningen raadplegen op mijn iPad. Onderweg op mijn iPhone een activiteitenlijstje maken en dat dan later op de laptop weer uitwerken.
2. Todo – dit is precies wat het zegt: het maken van to-do-lijstjes. Of eigenlijk het plannen van activiteiten. Voor mij is het handig dat je aan elke activiteit een datum kan hangen en een categorie. Zo heb ik overzicht per klant van nog openstaande zaken en is het makkelijk om te schuiven in de tijd. Net als bij Evernote staat de applicatie op zowel mijn laptop als iPad als iPhone en synchroniseert alles onderling.
3. Twitterrific – een twitterapp, ook weer eentje die ik nu op alle drie de apparaten gebruik. Een makkelijke interface, prettige vormgeving. Twitter, mijn virtuele koffiemachine, wat zou ik het missen als het er niet was.
4. GeniusScan – zo simpel, zo makkelijk: bonnetjes fotograferen en dan meteen doorsturen naar Evernote voor mijn boekhouding. Geen stapels achterstallige papiertjes uit mijn portemonnee plukken maar meteen digitaliseren.

Mijn leukste investeringen
1. Een nieuwe auto – eigenlijk dezelfde die ik altijd al had, een mooie rode Suzuki Swift, maar nu op naam van de zaak. Omdat het financieel ietsje aantrekkelijker is. En omdat het ook wel cool klinkt: een auto van de zaak.
2. Nieuwe visitekaartjes – het werd tijd voor een kwaliteitsslag vond ik zelf en dat lukte met behulp van Tiny Risselada van Letterpers. Zij gebruikt nog een echte, ouderwetse voetaangedreven drukpers waardoor haar drukwerk echt reliëf heeft. Met een iets aangepast ontwerp, dikker papier en een kleurtje werden het de kaartjes waar ik nu zo trots op ben. Stevig, onderscheidend, goede kwaliteit en een tikje anders – precies wat ik met WongWorks wil uitstralen.
3. Een kwart schap in een slijterij – ik ben dol op mensen die zichzelf helpen. Petra de Boevere, ook bekend als het Slijterijmeisje, wilde verhuizen naar een nieuw pand maar de bank wilde haar voorraad niet zien als kapitaal en daar mee als onderpand voor de benodigde lening. Ze maakte een plan, boorde haar sociale netwerk aan en vroeg daar naar investeerders. De investering komt terug in de vorm van tegoedbonnen voor de slijterij. Ze kreeg haar ton aan kapitaal, verhuisde naar Sluis en doet het (net als daarvoor) uitstekend. Crowdfunding volgens het boekje.

Morgen de volgende aflevering van mijn persoonlijke terugblik op 2012. Is er nog een specifiek onderwerp waar je nieuwsgierig naar bent?

Leerzame vakantie

We waren er een paar dagen tussenuit. Even de hond uitlaten in de Vogezen, de dichtsbijzijnde regio waar het volgens de weersverwachting droog en misschien zelfs zonnig zou zijn en dat klopte.
Via internet kwamen we terecht in Bussang, bij Le Chevalier des Vosges. Een chambre d’hote gerund door een Nederlander. Mooie plek, hond mocht mee en een redelijke prijs. Een prijs die ter plekke ook nog eens halfpension bleek in te houden en dat betekende een dagelijkse heerlijke viergangenmaaltijd. Naast een goed ontbijt, een bar voor drankjes en prima wandel- en ander reisadvies.

In de omgeving  van Bussang is het namelijk uitstekend rondrijden en wandelen. De Ballon d’Alsace, de Grande Ballon, de bron van de Moezel en de Elzas liggen allemaal praktisch om de hoek. De sfeer bij Le Chevalier is gemoedelijk en de contacten met de andere gasten vanzelfsprekend. En dat leverde leerzame momenten en inspiratie op.
De rondreizende zestigers zetten hard werken en handel in het juiste perspectief door al hun reisverhalen. Vooral het stel dat hun tuinderij aan het afbouwen is (“we doen alleen nog maar in vorm geknipte buxussen”) en bewust tijd neemt voor wandelen, fietsen en reizen. Woont de zoon een tijdje in Frankrijk dan gaan ze er op de fiets naartoe. ’s Middags een rondje lopen om de plas. Wandelen door Schotland. Fietsen langs de westkust van Ierland. Rondrijden over IJsland. Naar Zuid-Afrika, China, Canada.
In de Vogezen wandelen ze iedere dag, komen voldaan ’s middags weer binnen en maken ’s avonds weer plannen voor de dag erna. Een werk-vrije-tijd-balans om jaloers op te zijn.

De twee jonge Belgische jongens komen om te trainen, in het wielrennen. Tellen de cols, kilometers, gemiddelde snelheid, de klimmen en de afdalingen. Ze letten op wat ze eten en volgen keurig het voedingsadvies. Eén van de twee is onderdeel van de Belgische jeugdselectie, de Belofte, en vertelde dat in zijn ploeg er maar twee zijn die een opleiding volgen, waaronder hij. De anderen hopen op een profcontractje en zijn daarna overgeleverd aan ongeschoold werk. En je kan aan hem zien dat hij in zijn hart ook wel alleen maar zou willen fietsen maar gelukkig houdt hij zijn hoofd erbij.

De eigenaar van Le Chevalier is een Nederlander die er zijn droom probeert waar te maken. Hij geeft zichzelf drie jaar om er achter te komen of dat kan. Twee keer drie maanden is hij open, in de zomer en in de winter. In de tussentijd freelancet hij in Nederland. Ook een mooi voorbeeld van evenwicht tussen hart en verstand.

De zon, de buitenlucht, de prachtige omgeving, de mensen: ze hebben ons goed gedaan.
Eenmaal thuis blijf ik nog even weg van werk en politiek. We scheppen weer wat orde in de chaos van de achtertuin, strepen klusjes af die al veel te lang op het lijstje stonden.
Nu deze balans tussen hoofd en hart proberen vast te houden.

Kantoorhumor

Zo af en toe werk ik een dagje op een kantoor. Het is een eindje rijden maar dat is het meestal wel waard. Qua werk maar ook qua collegiale interactie.

Er wordt koffie voor me gehaald.
En ik wordt uitgenodigd voor de lunch: “Kom je ook eten?”

Dan schuif ik aan, met broodtrommel tegenwoordig want er wordt erg verantwoord geluncht met zelf meegebrachte boterhammen of gekochte groene salades van de supermarkt.
Er wordt geWordfeud en geRumbled met de collega aan de andere kant van de tafel.
Er worden verhalen uitgewisseld over sportieve activiteiten (vooral hardlopen  en fietsen), het weekend in het algemeen (geweest of aankomend) en familie.
En over gezamenlijke herinneringen.

Dat gaat heel associatief. Vandaag viel ergens het zinnetje ‘de eerste ronde’ en vandaar zaten we binnen een oogwenk bij Meneer Kaktus, Kweenie en Mevrouw Stemband. En vandaar op mislukte latenightshows en snoepgoed. En de overgang ben ik vergeten maar opeens evalueerden we typetjes van Koot en Bie –  zoals Prof. Dr.Ir Akkermans (“ja, ja, ik word genoemd”), de Oost-Europa deskundige Klavan, de burgemeester en wethouder van Juinen en de vieze man.

Tot de iPhone van de IT-beheerder op tafel kwam: hij heeft een hoesje dat lijkt op een ouderwets cassettebandje. Van bandjes maar platen, naar vinyl, naar platenwisselaars, de pickup waar je zo voorzichtig de naald op de plaat moest zetten en dat je nu ook met lasers oude platen kunt afspelen.

Even later, weer aan het werk, schoot de conversatie opeens naar Lieve Lita en Lieve Mona van de Story. “Zou die nog leven, eigenlijk?”
Ja, hoor: die leeft nog. Mooi toch, Wikipedia.

Bij het thee halen zoekt een collega in de snoeppot tussen de snoephartjes naar eentje met de tekst ‘kusje’. “Dan kan ik zeggen dat ik hem een kusje heb gegeven.”

Ik geniet daar van, zo één keer in de zoveel tijd. En het compenseert bijna de luidschallende radio met 538-muziek op de afdeling. Bijna.

Goeroe en presentatie

Een masterclass Presenteren. Gratis en voor niets, want zo werkt dat af en toe bij Seats2Meet. Free samples weggeven in de hoop dat de deelnemers je enthousiast aanbevelen bij mensen en organisaties die er voor willen betalen.

Nou ben ik altijd nieuwsgierig naar goede tips en ideeën, ook op het gebied van presenteren, en ik ging dan ook verwachtingsvol zitten. De leeftijd van de workshopgever was ergens begin twintig en hij stuiterde van enthousiasme. Hij geloofde echt de Heilige Graal van Presenteren te hebben gevonden en hij was er ook echt van overtuigd dat wij die net zo graag wilden als hij.
Zijn ogen waren geopend door de topgoeroe van Nederland op het gebied van presentaties, en die had het weer van een Amerikaanse goeroe. Overtuigender argument kon je niet hebben, dat was duidelijk.

Maar plop, mijn Nederlandse doe-maar-gewoon-dan-doe-je-al-gek-genoeg-aard stak direct de kop op. Wat nou, goeroe? Respect voor iemand die iets heel goed kan: prima. Maar op een voetstuk zetten? Je mee laten slepen door alles wat de goeroe zegt? Doe eens normaal, om het politiek te zeggen. Bij het woord ‘goeroe’ krijg ik rode vlekken in mijn nek.

De goeroe in wording ging even enthousiast door. Wij wilden toch ook iedereen boeien? En fantastische presentaties geven? En nooit meer zenuwachtig zijn? En de geheimen leren van de meesters? Vijf toptips kregen we, zomaar kado.

Mentaal haakte ik af. Ik geloofde hem niet. Zijn tips ware prima bruikbaar, daar niet van. Maar het bleef steken in het kunstje, het miste voor mij authenticiteit (‘zijn het wel je eigen ervaringen waar je het over hebt’) en autoriteit (‘wie ben jij dat je me dit gaat vertellen’).

Maar ik ben waarschijnlijk zijn doelgroep niet. Dat zeg ik ook altijd bij irritante reclames en programma’s. En goeroe’s.

Half

Irritant optmistisch en idealistisch staat er in mijn Twitter-profiel. En inderdaad zit het van de positieve kant bekijken ingebakken in mijn doen en laten. Natuurlijk ben ik wel eens kwaad, gefrustreerd of verdrietig maar over het algemeen glijdt dat op redelijk korte termijn weer van mij af. Concentreren op de leuke dingen maakt voor mij het leven een stuk aangenamer.

Optimistisch ben ik altijd ook over de dingen die ik allemaal wil doen. Mijn to-do-lijstjes zijn steevast te lang, mijn ideeën kan ik zelf soms niet bijhouden en zaken kosten over het algemeen meer tijd dan ik denk. Ook al denk ik dat ik er aan heb gedacht om meer tijd te nemen dan ik denk.

Veel dingen doen, veel leuke dingen doen, kost energie maar geeft ook energie.
Het zal wel voorjaarsmoeheid zijn maar momenteel voelt het alsof er meer energie uitgaat dan er inkomt. Dat wordt dus energie bijtanken en minder verbruiken.

Het staat op mijn to-do-lijstje.

Neerkijken

Seats2Meet in Amersfoort zit op de tweede verdieping boven het station. Vanuit het raam kijk je zo in de stationshal.
Vanochtend stond ik daar te wachten op mijn afspraak. Kijkend naar de mensen die er rondlopen, de inrichting, de details.
En dan vallen je rare dingen op.
De bovenkant van de kaartjesautomaten bijvoorbeeld die vol ligt met kaartjes , betaalbewijzen en een enkele krant.

Aan de andere kant kijk je uit op het plein. Vol witte vlekjes. Bijna niet te geloven dat het allemaal kauwgomresten zijn.

Op het plein staat ook een klok. Een verwarrende klok. Links is de ‘kloktijd’ en rechts de ‘zonnetijd’.

Maar daarna was het weer werktijd.

Weg kwijt

Waarschijnlijk heeft onze TomTom het ergens vreselijk naar zijn zin en geniet van een welverdiende vakantie. Of welverdiende coma want de batterij heeft zijn beste tijd al lang geleden gehad.

In ieder geval woont-ie niet meer hier in huis, in mijn tas of in één van onze twee auto’s. Afscheid hebben we niet van elkaar genomen, het was gewoon een kwestie van plotseling misgrijpen.
Nu hoef ik niet zo heel vaak naar een vreemd adres dus met van te voren even orienteren op internet kwam ik een heel eind.

Maar gisteren moest ik van een plek die ik niet goed ken naar een adres waar ik nog nooit was geweest. Van een industrieterrein in Nijmegen naar een dito terrein in Elst.

Voor alle zekerheid zocht ik nog eens op alle mogelijke en onmogelijke plekken naar de TomTom maar niks, noppes, nada.
Hardop dacht ik na: misschien dan toch maar TomTom aanschaffen op de iPhone? Navigeren met GoogleMaps had ik ook al eens geprobeerd maar bleek niet echt handig.

De man des huizes suggereerde Navigon: als T-mobile klant krijg je die gratis.
Zo gezegd, zo gedaan. Via de AppStore gedownload en geïnstalleerd. Bij het opstarten moest de wifi uitgezet vond Navigon. Daarna wilde Navigon toch wel graag nog wat bestanden downloaden en of ik de wifi dan maar weer aan wilde zetten?
Achteraf was dat een veeg teken.

De weg naar Nijmegen rijd ik regelmatig dus dat was een goede route om de nieuweling te testen. Het kostte geen moeite om het adres in te voeren maar de instructie op gang krijgen was wat lastiger. Uiteindelijk bewoog het stipje mee op de kaart en vertelde afwisselend een man en een vrouw waar ik heen moest. “Ik hoor stemmen.” “Dat is Navigon maar.”

Voor de tweede etappe ging de iPhone voor de zekerheid  aan de accu en vrolijk startte de navigatie. Het was perfect, soepeltjes reden we door Nijmegen, over de snelweg, over de brug en daar was Elst al in zicht. Op de rotonde rechtsaf en dan almaar rechtdoor zei Navigon.

Helaas: daar werd aan de weg gewerkt. Zo hard gewerkt dat de hele weg was afgesloten.
Niet getreurd, gewoon een stukje verder rijden en ja hoor, Navigon herpakte zich en bedacht een nieuwe route. Rechts, links, rechts: ho, een doodlopende weg. Volgende alternatief: eindigde ook in een doodlopende weg.
Na drie keer gaf ik het op: welkom terug, GoogleMaps.

Ook niet foutloos maar met enige vertraging, de kaart en het betere gokwerk was ik niet eens heel erg te laat op mijn afspraak.
Met een bijna lege telefoon want het kostte kennelijk niet alleen mij veel energie.

Gelukkig was het gesprek uitermate leuk en boeiend. En ik ga vast nog wel een keer naar Elst. Maar zeker niet met Navigon.

En verder mag ik er eigenlijk niet over zeuren, het is tenslotte gratis.

Wat natuurlijk niet wil zeggen dat alles wat gratis is waardeloos zou zijn. 🙂

Vastgelegd

Er is een groep mensen die het leuk vindt om voor de camera te staan en er is een iets kleinere groep mensen die dan ook nog eens leuk op de foto staat. Ik hoor bij geen van beiden.

In tegendeel: ik heb een hekel aan gefotografeerd worden. Omdat ik bij het terugkijken altijd maar hoop dat ik niet echt zo ben. Het liefst maak ik zelf de foto’s want dan sta ik er zelf tenminste niet op.
Dat is soms onhandig want soms willen mensen, terecht, zich een beeld van je vormen tewijl je elkaar nog niet gezien hebt. Op mijn website bijvoorbeeld, bij LinkedIn en op Twitter.
Tot voor kort gebruikte ik daarvoor foto’s van een paar jaar geleden, niet toevallig beide gemaakt door een professioneel fotograaf.

Maar ja. Je wordt ouder, je verandert, je schaft je bril af – allemaal redenen om eens aan een update te denken. Via Twitter ken ik een aantal fotografen in Zeist en daarvan kwam ik Mel Boas tegen bij de nieuwjaarsreceptie van de gemeente.
Hem vroeg ik dan ook een paar weken later of hij voor mij nieuwe foto’s wilde maken.

9 februari was het zover en meldde ik me op de Montaubanstraat. En eerlijk gezegd: ik was best zenuwachtig. Mijn nette jasje aan, zelfs wat lippenstift op – voor mijn doen was ik er klaar voor.
“Wil je nog wat aan je haar doen”, vroeg Mel. En meteen sloeg de paniek toe. Hoezo, zit het raar? Wat moet ik dan nog doen? En daarna haalde ik drie keer adem en besloot dat het een routinevraag van hem was. Pro forma haalde ik even een hand door mijn haar en riep vrolijk dat ik er klaar voor was.

Om te voorkomen dat ik als een angstig konijn in de lens zou kijken alsof het een koplamp was, besloot ik maar te blijven praten. Tenslotte kennen de meeste mensen mij pratend en leverde dat waarschijnlijk een realistisch beeld op.
Ik praatte, Mel klikte rustig door en samen keken we af en toe naar het resultaat.
En dat viel me niet eens tegen.

Mel kennelijk wel want we stapten over op een andere achtergrond. En hij had gelijk. Het viel nog minder tegen.

Ik kreeg keurig een hele selectie van foto’s om een zelf nog verder uit te kiezen. De man des huizes en zoon uit huizes mochten ook hun mening geven. Uiteindelijk kwamen we bijna op hezelfde uit.
Deze werd het dus niet bijvoorbeeld.

Maar deze wel.

Een uur fotograferen, een voorselectie en nabewerking levert mij zes mooie foto’s op die ik ongelimiteerd kan gebruiken. En daar rekent Mel 99 Euro voor. Wat mij betreft is dat het dubbel en dwars waard.

Ik kan er portrettechnisch weer een paar jaar tegen.