Zur Goldenen Rose

Is het saai om ieder jaar naar dezelfde plek op vakantie te gaan? Volgens mij wel.
Is het saai om ieder jaar op dezelfde plek je vakantie te beginnen? Niet als die plek Hotel Zur Goldenen Rose in Karthaus, Italië is.

Al voor de negende keer rijden de man des huizes en ik samen in één lange ruk naar dit kleine dorpje in het Schnalstal. Twaalf uur rijden, twaalfhonderd meter hoogteverschil en we zijn in een andere wereld. Een wereld van bergen, prachtige grashellingen, witte huizen met houten balkons en ongelooflijk veel bakken met geraniums. En aardige mensen, vooral ook veel gastvrije, aardige mensen.
Hier is het waar de internationale zomerschool wordt gehouden van de universiteit en waar een computernetwerkje moet worden opgezet. En zo begint onze vakantie: met het begroeten van inmiddels oude bekenden, topdocenten op het gebied van ijs en klimaat uit IJsland, Groot Brittannië, Denemarken, Hong Kong, Nederland, Zweden, Duitsland en nog wat andere landen. En ruim dertig studenten uit diezelfde en nog andere lnden die tien dagen lang worden bijgespijkerd over mass balance, formules, data, en andere ijzige beta-zaken.

Tot de bekenden horen ook de eigenaren en personeelsleden van het hotel Zur Goldenen Rose. Het hotel is al generaties eigendom van de familie Grüner, eigenlijk vermoeden wij dat hele dorp ongeveer bestaat uit Grüners. In de zomer is het een uitvalsbasis voor wandelaars, in de winter voor wintersporters.

Wat zo mooi is aan Zur Goldenen Rose is dat het aan alle kanten sfeer ademt, met liefde en aandacht voor het oude. En daarnaast is het qua onderhoud in topconditie. Alles zit strak in de verf en er is geen buts of streep te bekennen. Veel grenen en ander hout, mooie stenen vloer, lopers in de gang, balkon bij iedere kamer.

Aan alle comfort en details is gedacht, van de comfortabele dekbedden en de drie kussens tot de leenparaplu en de kruik in geborduurde kruikenzak. Overal verse bloemen op tafel, ’s middags staat de thee met vier soorten cake klaar voor de liefhebbers (complimenten van het huis) en na één bestelling aan de bar is je kamernummer bekend.

Het eten is heerlijk: Italiaanse kwaliteit in Oostenrijkse kwantiteit. Bij het ontbijt staat de koffie al op tafel voordat je er aan kan denken, ’s middags drie gangen lunch, ’s avonds vier gangen diner. In sommige opzichten is het beter voor ons dat we maar een paar dagen blijven.

Maar we komen weer terug. Over tien dagen om de computers weer in te pakken en mee te nemen naar huis. En volgend jaar weer. Zeker weten.

Van 0 naar 2850 meter

Om en nabij dan. Van Den Dolder naar de Hochjoch in Süd Tirol.
Het begin van mijn vakantie maar nog werk voor de man des huizes. Vanaf Karthaus verder het Schnalstal in, omhoog naar de skihut Schöne Aussicht/Bellavista en de gletsjer. Daar plaatst de universiteit Utrecht een automatisch weerstation (AWS) en ik mag mee.

Ik krijg zelfs een taak: het maken van een gat van 15 meter diep in het ijs met een stoomboor. Dat geeft me een nuttig gevoel hoewel de opmerking van één van de mannen “dan kunnen wij ons bezig houden met de belangrijke dingen” dat ietwat teniet doet.

De stoomboor blijkt het werk voornamelijk zelf te doen: de staaf waar stoom uitkomt trekt de vijftien meter lange slang bijna vanzelf naar beneden. Maar ik hou streng toezicht en mijn handen blijven lekker warm.

Intussen sleutelen de mannen het weerstation in elkaar. Meetinstrumenten bovenop en alles keurig met snoertjes naar de kast met dataloggers. Alles met tiewraps vastgezet. Veel tiewraps.

Een paar honderd meter verderop staat de skihut Schöne Aussicht en daar gaat het werk verder. Een antenne aan de buitenkant en via kelders, nissen, spouwen en gaten loopt de kabel die de data doorgeeft uiteindelijk naar de computer en monitor.

Het AWS staat hier. En de gegevens zijn (meestal) op deze webpagina te zien. Soms is er even geen stroom.
En vrees niet: er komt nog een versie voor ‘Dummies’ met uitleg en plaatjes.

Gletsjer en tango

Het gesprek aan tafel schakelt van Engels naar Nederlands en weer terug. Het gaat over hoe het vorig jaar was en het jaar daarvoor. Over wie er wel komt en wie niet.

Het gaat over hellingen, ijs, gletsjers en Bella Vista. Over internet in een smal dal dat afhankelijk is van die ene kabel naar de rest van de wereld.
Over lecture notes, aio’s, onderzoeken en geldstromen. Over reorganisaties van het onderwijs, de universiteit, de bètafaculteit en het instituut in het bijzonder. Over hoe het gaat in Utrecht, Cambridge, Stockholm.

Over kinderen, middelbare scholen in Nederland en Zweden.
Over de tango uit Argentinië – de een is gepassioneerd danser, de ander even gepassioneerd muzikant.

Het gaat over de pannacotta en de gelijkenis met gletsjers: ze lijken solide en bewegen toch alle kanten op. Over theoretische modellen en de mogelijkheid van vierkante gletsjers en hoeken.

En dat gaat allemaal over waarom ik het ieder jaar zo leuk vind om hier naartoe te komen – de internationale summerschool IJs en Klimaat in Karthaus, Italië.

Ontroering – de vrouwen van Karthaus

Ieder jaar start onze vakantie in Karthaus, in Sud Tirol. Vroeger Oostenrijk, nu Italie maar voor alles Sud Tirol. Het dorpje ligt halverwege een dal, halverwege een berg, met het mooiste uizicht op de bergen, de alpenweiden en de blauwste lucht van de wereld.

Ooit stond er een klooster van de Karthuizer monniken, vandaar de naam Karthaus. Delen van de muur, stukken van cellen, een kloostertuin herinneren nog aan die tijd. De monniken wijdden hun tijd aan God en in dank daarvoor verwachtten zij onderhouden te worden door de lokale bewoners. Het mag duidelijk zijn dat er niet echt getreurd werd toen het klooster werd opgeheven.
Maar het geloof speelt nog wel steeds een sterke rol in dit dorpje aan het begin van de wereld. In het dorp staat een katholieke kerk met alles er op en er aan en met een prachtig verzorgd kerkhof erachter. Bloemen op ieder graf, brandende kaarsjes – hier zijn de familiebanden sterk.

Maar een stukje verderop, beneden aan de helling staat deze kleine Maria-kapel.

Een steil pad leidt naar beneden en in gedachten zie ik de vrouwen van het dorp, oud en jong, dit pad afdalen tot aan deze eenvoudige deur.

Binnen is het ooksimpel: houten bankjes, kale muren. Alles is gericht op het Maria-altaar.

Ik heb niets met religie en nog minder met kerkorganisaties. Maar hier ben ik ieder jaar weer ontroerd. Dit is een kerkje van de mensen zelf. Een plek van troost, een plek om hulp te vragen, gerustgesteld te worden, steun te krijgen of misschien gewoon even alleen te zijn.
Bidprentjes van overleden familieleden. Souvenirs uit bedevaarsoorden. Geborduurde en gecalligrafeerde dankbetuigingen voor verhoorde gebeden: Maria sei Dank.
Een beetje jaloers ben ik wel, op het saamhorigheidsgevoel en het vertrouwen, op de troost en de dankbaarheid.
Een stukje van mijn hart ligt in Karthaus.

Van zomer via winter naar herfst

Gisteren zijn we weer teruggekomen van een korte vakantie in Italie: via Karthaus in Sud Tirol naar Piemonte en weer terug. We hebben heerlijk weer gehad – zo rond de 25 graden, af en toe bewolkt maar veel zon. Bij toeval kwamen we terecht in La Morra en vonden onderdak in Il Gelso – een zogenaamde agriturismo met een stuk of vijf kamers/appartementen. En een fantastisch uitzicht, onder andere op Barolo.

Vanaf dit terras. Waar we  eensgezind onder andere de Millennium-trilogie lazen.

En waar ze zelf wijn maken en verkopen. Waarvan 24 flessen nu in onze kelder liggen.

We boekten eerst drie nachten en toen nog drie erbij. Daarna was het tijd om weer naar huis te gaan.
Zaterdag reden we in de stromende regen richting de Reschenpas. Voor ons reed een auto met een raar wit dak. Wit dak? Het zou toch niet? Het zou toch wel: sneeuw. Een halfuurtje later zaten we er midden in.

En nu zijn we weer thuis. Er ligt een tapijt van eikels in de achtertuin. De laatste druiven zijn geoogst en staan ‘as we speak’ in te koken tot overheerlijke gelei.

Van de zomer via de winter naar de herfst – in iets meer dan twaalf uur. Brr.

Traditie

Ik heb niets met religie. Ik heb er niets op tegen ook, zolang ik mijn eigen keuzes kan blijven maken.

Ik ben wel dol op tradities en verhalen, anekdotes en zinloze weetjes.
Zoals het verhaal achter deze foto:

Dezelfde tekst zag ik op bijna iedere deur in Karthaus en ook in de verdere regio.
Met schookrijt staat er ’20 C+M+B 09′ op de deuren – hoog en droog.
Hoe hoog en droog blijkt wel uit het feit dat het in september nog zo goed te lezen is terwijl het er 6 januari is opgeschreven.
Dan is het namelijk Driekoningen en gaan, zo is mij verteld, drie mannen het dorp rond – verkleed als de drie koningen Caspar, Melchior en Balthasar. Tegen een kleine vergoeding (als ik mij goed herinner was dat in drank) zegenen zij het huis en de bewoners en beschermen hen zo tegen ziekte en tegenspoed.
Het bewijs van de goede zegen van de drie koningen wordt met krijt op de deur gezet zodat voorspoed en geluk, tegenspoed en narigheid weten waar ze wel en niet moeten zijn.

Voor mij als buitenstaander is het een interessante traditie. Voor de meeste bewoners van Karthaus zal het meer zijn dan dat. Religie speelt er duidelijk een belangrijke rol en wordt heel serieus genomen.

Soms ben ik een beetje jaloers op zulke hechte gemeenschappen met tradities, gewoontes, onderlinge zorg en interesse. Aan de andere kant ben ik bang dat het voor mij te benauwend zou zijn – te veel sociale zorg kan omslaan in sociale druk.

Toch ben ik ook ieder jaar weer onder de indruk van het kleine, plaatselijke kerkhofje. Prachtig onderhouden en verzorgd, met bij ieder graf verse bloemen en hier en daar brandende kaarsjes. Leve de onderlinge zorg….

Karthaus – vertrouwd en verrassend

Ieder jaar begint onze vakantie in Karthaus. Of liever gezegd: ieder jaar begint mijn vakantie in Karthaus terwijl de baas daar aan het werk is. De jaarlijks zomerschool voor IJs en klimaat heeft computers en een netwerk nodig. Dat betekent alles installeren, aan de gang schoppen (in IT-jargon) en ervoor zorgen dat de verschillende projecten en software met elkaar samenwerken.

Mijn taak houdt op na het uitpakken en aansluiten van de mooie iMacs. Dan is het tijd om te genieten van de prachtige alpenweide die in het dorp al begint (no way dat het gras ergens anders nog groener kan zijn), het mooie weer dat we altijd bestellen en de echte Tiroler huizen met veel, heel veel hout en bijna nog meer geraniums. Het is hier dan officieel Italie maar het is Sud Tirol, ze spreken er Duits en de dame van de receptie draagt een dirndljurk.

Het was even terugrekenen maar dit moet nu de vijfde keer zijn dat ik hier mee naar toe mag. En het verveelt nog steeds niet: ieder jaar genieten we van de bekende mooie dingen en ieder jaar ontdek ik nog iets nieuws. Wat op zich wel knap is in zo’n klein dorp.

Maar Karthaus is speciaal. De naam komt van de Kartuizer monniken die hier lang geleden een klooster stichtten. Op verzoek van een plaatstelijke koning die aan het eind van zijn leven nog wat bonuspunten wilde scoren ter compensatie van een verder nogal wat liederlijk leven. De naam Kartuizer komt van Chartreuse en het is een contemplatieve orde, in feite een gemeenschap van kluizenaars. Mediteren en bidden, niet praten en alleen op zondag wat onderling contact.

Het klooster en de boeren in de omgeving stonden niet echt op goede voet. De burgers werden geacht de monniken te voeden en kregen daar alleen gebed voor terug. Toen een latere koning het klooster ophief namen de ‘buurtbewoners’ graag de nederzetting over en verbouwden de cellen tot huizen. Later is er nog een grote brand geweest waar veel door is verwoest.

Nu zijn er nog een paar gangen over, inclusief de deuren  van de voormalige cellen en de luikjes waardoor het eten naar binnen werd geschoven.

Het is prachtig prachtig bijgehouden. Zoals trouwens alle huizen en gebouwen in Karthaus prachtig onderhouden zijn. Fris geverfd, overal bakken geraniums, geen rommel, geen graffiti – er spreekt zorg en trots uit.

Mijn ontdekking van dit jaar: in het deel van de buitenmuur dat er nog staat is in een hoek een klein kapelletje te vinden.  Een gewone houten deur met een mooi bordje ernaast.

Eenmaal binnen zie je een prachtige muurschildering en een volgende deur. Misschien niet echt duidelijk maar deze opening is ongeveer een 75 cm hoog, je moet letterlijk en figuurlijk op de knieen om er door te kunnen.

Rechts staat een kerkbankje, links ligt een praktisch levensgroot beeld van Jezus – als in het Heilig Graf.
Maar het mooiste zijn toch de benen, handen en armen die aan de muur hangen. Van hout, dat dan weer wel.

En het ontroerendste: het vers geplukte bloemetje op de borst van onze lieve heer.

Mooi.